luns, 18 de abril de 2016

Xacinto bravo - Hyacinthoides


Paletaina - Parietaria - Herba das Paredes - Parietaria officinalis L.

Outros nomes: Herba apegalosa,  albahaca de río, caracolera ,,,
Virtudes: As súas calidades son principalmente diuréticas e emprégase nos casos de cálculos renais ou vesiculares, así como na cistitis, ou nas retencións de ouriños.
As virtudes da parietaria son coñecidas desde a antiguedade: Plinio o Vello, no século I, relata a eficacia desta planta no tratamento dun escravo que se caeu desde o alto dun muro.

Emoliente e depurativa, é máis activa cando se utiliza fresca; seca perde parte das súas calidades, a menos que se garde nun tarro pechado hermeticamente.

A presenza de salitre na planta aconsella conservala en lugar seco en evitación de fermentacións  prexudiciais.

Co fin de facer máis aceptable o sabor desagradable das infusións e decoccións, que non a todos pode resultar tolerante, aconséllase engadir unhas pingas de zume de limón ou de laranxa, ou ben un pedacito de cortiza dun dos dous froitos indicados.

Partes utilizadas: Parte aérea da planta, follas peladas, mollo; secado rápido á sombra.

Compoñentes activos: Nitrato potásico, calcio, pigmentos flavónicos, xofre, mucílago, e outras sustancias ata agora descoñecidas.

Propiedades: Diurético,depurativo, emoliente, refrescante.

A foto está sacando dentro do cole (CEP Campolongo)

Nota: Ó lado da Paletaina hai unha cimbalaria

xoves, 14 de abril de 2016

A Farga de Arion, oliveira de 1701 anos


A Farga de Arion, en Ulldecona, foi plantada alá polo ano 314, en tempos do emperador Constantino I (306-337 dC.). Un estudo da Universidade Politécnica de Madrid (UPM), dirixido polo catedrático de Dasometría da Escola Técnica Superior de Enxeñeiros de Montes, Forestais e de Medio Natural, Antonio Prieto, determinou que a famosa oliveira ten unha idade estimada de 1.701 anos.
A oliveira monumental de Ulldecona é a árbore datada máis antigo da Península e está así mesmo entre os máis vellos de todo o mundo, segundo revela esta investigación.
A Farga do Pou do Mais, que se atopa na Jana (Castelló), conta cunha idade estimada de 1.182 anos e sería plantado no 833, durante o emirato de Abderramán II (822 a 852 dC.).
Os traballos de datación centráronse no estudo do perímetro do tronco das árbores a 50 centímetros do chan e, con telemetría láser, levantouse a sección que permitiu efectuar os cálculos específicos para coñecer a idade da árbore. Un procedemento que se utilizou como alternativa a outros métodos, como o carbono 14 ou a medición dos aneis de crecemento, que non se puideron aplicar neste proxecto.
O Territorio do Sénia, formado por 27 pobos valencianos, cataláns e aragoneses, conserva a maior concentración de oliveiras monumentais do mundo: 4.798 de máis de 3,50 metros de perímetro de tronco a 1,30 metros do chan, repartidos por 22 pobos.

Sacado e traducido de ABC 

mércores, 13 de abril de 2016

luns, 4 de abril de 2016

Ajuga reptans var. lerezana.


"O investigador pontevedrés Jaime Bernardo Blanco-Dios descubriu a beiras do río Lérez exemplares dunha nova variedade de flor descoñecida ata o momento. Trátase dunha variedade de Ajuga reptans, planta moi frecuente en Galicia, pero que nesta ocasión caracterízase por presentar flores de cor rosa, en lugar de azuis como na variedade típica. Esta flor foi localizada nas parroquias do Campo, en Campo Lameiro, e nas de Lérez e Mourente, en Pontevedra. Dada a singularidade da flor, será descrita como variedade nova para a ciencia no número do mes de maio da revista especializada Bouteloua, explica o investigador pontevedrés, co nome de Ajuga reptans var. lerezana. Blanco-Dios atopou con anterioridade outras novas variedades de flor na comarca, como recentemente ocorreu cun narciso (Narcissus bulbocodium)" .  (Pontevedra Viva)

luns, 28 de marzo de 2016

Narciso bulbocodium Var. biflorus Blanco Dios


"O investigador pontevedrés Jaime Bernardo Blanco-Dios atopou un descubrimento interesante para a ciencia internacional en canto a especies botánicas. Entre os meses de xaneiro e marzo de 2015 e de 2016 logrou distinguir na contorna do barrio de San Brais en Salcedo numerosos exemplares dunha variedade de narciso nova para o mundo cientifíco. Trátase dunha variedade de Narcissus bulbocodium L., especie abundante no sur e oeste de Francia e que tamén se pode observar en case toda a Península Ibérica e no Norte de África. Sempre se presenta con flores solitarias. Con todo, a nova variedade atopada en Pontevedra mostra dúas flores en cada escapo, o que a converte en única no mundo. Ante esta singular característica, será descrita como variedade nova nunha revista especializada na que figurará como Narcissus bulbocodium var. biflorus Blanco-Dios, empregando o apelido do seu descubridor"


Ver a nova na prensa  - Ler lenda de Narciso

Eirugas da Seda


luns, 21 de marzo de 2016

Aberiotas - Romulea bulbocodium





Fotografías sacadas en  marzo en Montalvo, preto da praia.

O significado de bulbocodium é "bulbo lanoso" (wooly bulb).
A aberiota florece dende febreiro ata abril.  Olen.

Son semellantes ós tollemerendas  (Merendera bulbocodium)  - "Merendeiras". O azafrán das meigas. Estas son de setembro:  "Cando comeza a debalar o sol e xa non se lle dá a merenda ós xornaleiros"

domingo, 13 de marzo de 2016

Érbedo ou Albedro





 
Entrando no Parque do Cogomelo. Os froitos son comestibles. Tardan un ano en madurar.
As fotos forons sacadas en Marzo de 2016.
 
 O alvedro, arbusto que tamén ten as voces de érbedo, medroñeiro, albeldreiro ou morateiro entre outras moitas. O nome científico é Arbutus unedo,  e  podemos tirar del unha información ben curiosa. Arbutus é diminutivo de arborque indica que é un arbusto, aínda que tamén pode facer referencia á súa cortiza rugosa arboix. Pola súa parte, unedo vén de unum que é un, e edo, que é comer. Arbusto  do  que  se  podecomer  un,  facendo referencia aos seus froitos que se deben comer en pequenas cantidades xa que cando as bagas están moi maduras teñen gran cantidade de alcol. Ervedelo,  como  o  barrio  de  Ourense,  díselle  ao  conxunto  de  érbedos,  que  teñen agora as flores xunto aos froitos que moita fauna agradece. Dicir tamén que é especie que ten unha madeira moi dura e valorada para torneiria.

Ver máis Érbedos en Campòlongo:
O máis grande     -   Preto do anterior, nun lateral

En castelán tamén se coñece como "Madroño".
Ver no dicionario
- Ver traballo de Xandre A. S. 

venres, 19 de febreiro de 2016

As árbores salvan vidas


"Constituíndo un estudo sen precedentes, científicos do Servizo Forestal de Estados Unidos mediron a magnitude dos efectos dos bosques sobre a calidade do aire e a saúde humana. Segundo os seus cálculos, as árbores ao redor do país salvan a vida de máis de 850 persoas cada ano e preveñen ao redor de 670,000 casos de síntomas respiratorios agudos. 
Desde hai tempo sábese que as árbores filtran a contaminación do aire, xa que a súa superficie intercepta as partículas nocivas. Ademais de absorber dióxido de carbono e emitir osíxeno, tamén eliminan outros gases tóxicos ó  absorbelos mediante os estomas das follas, é dicir, os pequenos poros que atravesan a epidermis das plantas. Con todo, ata agora descoñecíase o valor dos efectos da vexetación no aire. 

Os investigadores Dave Nowak e Eric Greenfield, xunto cos seus colegas, utilizaron simulacións computarizadas e datos ambientais locais para descubrir que as árbores e bosques en Estados Unidos foron responsables de eliminar 17.4 millóns de toneladas de contaminantes do aire en 2010. O estudo baseouse en catro contaminantes: dióxido de nitróxeno, ozono, dióxido de xofre e partículas aerodinámicas menores a 2.5 micras de diámetro. 

A contaminación do aire ten graves efectos sobre a saúde, incluíndo problemas no sistemas vascular, cardíaco, respiratorio e neurolóxico. Tamén se ligou cun maior risco de padecer autismo e cancro. Debido ó perigo que representa, a OMS declarou a contaminación do aire o "risco ambiental para a saúde máis grande do mundo".

Dados os resultados, os investigadores conclúen que é de suma importancia incrementar o número de árbores nas zonas urbanas.canto máis densos sexan os bosques, maior será a cantidade de contaminantes eliminados do aire e máis notorios os beneficios á saúde".   (Muy Interesante)

luns, 15 de febreiro de 2016

Eucalipto do Pazo de Rubiáns


Un piñeiro e un carballo convivindo xuntos






En  "Canicosa de La Sierra" (Burgos) pódese atopar esta curiosa obra da natureza, un piñeiro dentro dun carballo como se fora un canguro co seu fillo na bolsa. Esta "dobre árbore" foi unha das competiron coa Metasequoia de Lourizán.
En Campolongo tivemos tamén algo semellante, estes estaban pegados e por iso lle chamábamos a "Árbore dos namorados"

domingo, 7 de febreiro de 2016

Magnolios coa flor no Castelo de Soutomaior


Máis sobre Magnolias

Na segunda foto vese o Castelo de Soutomaior  con "Plátanos" xigantes sen folla en pleno inverno e con algunhas camelias que están no seu tempo

sábado, 6 de febreiro de 2016

Amarelles ou Narcisos

Os amarelles ou narcisos son plantas bulbosas anuais pertencentes ao xénero Narcissus, da familia das amarilidáceas,
O seu nome científico é o “Narcissus cyclamineus” .
O amarelle que temos no "Ghafos" é  un endemismo galaico-portugués.  Máis ben da metade da metade da zona occidental. Esta especie considérase vulnerable no Catálogo Galego de Especies Ameazadas.


Flora do Río dos Gafos

Amancio Castro é co-autor, xunto con Francisco Javier Silva-Pando, doutor en Bioloxía pola Universidade Complutense de Madrid e xefe do departamento de Ecosistemas Forestais do Centro de Investigación Forestal de Lourizán, dun interesante libro que se presentou a finais de xaneiro: FLORA DO RÍO DOS GAFOS, editado pola Concellería de Cultura do Concello de Pontevedra.

Aves do Río Gafos

Ramón Sineiro, fai un traballo de catalogación das aves do río Gafos, por encarga de Vaipolorío.

No libro fai unha reseña de tódolas aves que habitan no río Gafos, un río que comenza chamandose Cocho e na madurez noméase Gafos. O río Gafos que ten un recorrido de 11 kms. desemboca na cidade de Pontevedra.

Este libro permitiume ampliar a miña lista de aves e completar con detalles outras fichas.

Merece a pena o libro.

O libro está editado polo Servicio de Publicacións da Excma. Diputación de Pontevedra, no ano 2005.

Unidade Didáctica sobre o Río "Ghafos"


Outros estudos

venres, 27 de novembro de 2015

Ou segredos dunha presa de terra

O alumnado de 5º da nosa escola, CEP Campolongo,  exercen estes días de pequenos investigadores tratando de descubrir a que tipo de chans e ecosistemas pertencen as mostras de materiais recollidos para a investigación: terra, area, follas, bichería e incluso residuos inorgánicos- recollidas polo profesor Amancio Castro, de Vaipolorío, en sotos, praias e ríos.

Protexidos con luvas, os escolares, divididos en equipos, clasifican as mostras, aparentemente sen moita dificultade, a pesar das trampas que lle pon o profesor Castro para facerlles pensar. Os ourizos das castañas non deixan lugar a dúbidas. Proceden dun soto de castiñeiros. Pero que fai entón no medio unha folla de carballo, si non hai landras entre os restos. A conclusión á que chegan é que o vento puxo arrastrala desde unha carballeira próxima.

Outro equipo trata de identificar polo cheiro unha folla de loureiro. «Cheira a marisco», din. Efectivamente, as súas nais utilízano para cocelo e hoxe aprenderon que esta especie autóctona se dá na ribeiras dos ríos. Neste caso pertence ao ecosistema do Gafos, igual que outras follas de amieiros, vidueiros ou salgueiros que teñen sobre a mesa.

A area de praia tampouco deixa lugar a dúbidas sobre o ecosistema litoral do que procede , pero vén mesturada con outros restos que permiten intuír que hai piñeirais e eucaliptales próximos.

Con esta actividade, titulada "Os segredos dunha presa de terra", participa Vaipolorío no programa Voz Natura de La Voz de Galicia, desenvolvido pola Fundación Santiago Rey Fernández-Latorre, neste ano 2015  dedicado ó solo.

Ver máis fotos

Ver nova na prensa